Fundacja FUNDUSZ WSPÓŁPRACY

Model bilansowania kompetencji to rozwiązanie systemowe, umożliwiające formalne potwierdzenie posiadanych kompetencji zawodowych zdobytych w drodze edukacji nieformalnej (pozaszkolnej), adresowany zarówno dla osób pracujących jak i bezrobotnych poszukujących pracy. Jest wiele osób posiadających wysokie kwalifikacje zawodowe, niepotwierdzone jednak stosownymi dokumentami. Model bilansowania kompetencji pozwala na weryfikację tych umiejętności i potwierdzenie ich uznawanym na rynku pracy certyfikatem lub dyplomem. Certyfikaty i dyplomy powinny być firmowane/uznawane przez samorządy branżowe oraz inne instytucje posiadające autorytet na rynku przez co uzyskują większą wartość w oczach pracodawców. Dzięki takiemu certyfikatowi, pracownicy mają większe szanse na utrzymanie lub zmianę zatrudnienia, a bezrobotni na znalezienie pracy. Uzyskanie odpowiedniego dokumentu nie wymaga odbycia pełnego cyklu szkoleniowego,  podczas sesji egzaminacyjnej (2-3 dni) uczestnik wykonuje konkretne zadania, które ocenia komisja i podejmuje decyzję o potwierdzeniu (lub nie) posiadanych przez niego umiejętności, wiedzy i odpowiedzialności zawodowej.

Rezultat opiera się na sprawdzonym we Francji i zaadaptowanym w Polsce systemie bilansowania i uznawania kompetencji w branży budowlanej. W skład systemu wchodzi kompletny zestaw metod, procedur postępowania, zestaw narzędzi egzaminacyjnych umożliwiających wydawanie certyfikatów oraz wytyczne dla instruktorów. System bilansowania kompetencji przyczynia się do zwiększania mobilności zawodowej pracowników, aktywności bezrobotnych oraz przejrzystości kwalifikacji w danej branży, a ponadto wprowadza jednolite standardy kwalifikacyjne.

Elastyczna struktura modelu umożliwia jego modyfikację i ułatwia wdrażanie. System można stosować zarówno w branży budowlanej (w której był testowany), jak i adaptować w innych obszarach gospodarki. Istnieje możliwość rozbudowy modelu bilansowania kompetencji o kolejne elementy, które w istotny sposób zwiększą jego kompleksowość i skuteczność na rynku pracy. Aby działania podejmowane w ramach tej inicjatywy były skuteczne, musi być w nie zaangażowanych kilka podmiotów i instytucji - w tym pracodawcy oraz organizacje działające na rynku pracy. W procesie walidacji kompetencji powinny brać udział organizacje posiadające odpowiedni autorytet i prestiż wśród przedsiębiorców. Inicjatorami wdrożenia modelu bilansowania mogą być Urzędy Pracy, samorządy lokalne, organizacje pozarządowe, zrzeszenia branżowe lub firmy szkoleniowe.

Podczas adaptacji rezultatu do innych branż konieczne jest opracowanie metodologii, powołanie organu do przeprowadzania walidacji kompetencji, przygotowanie infrastruktury, przeszkolenie instruktorów, przeprowadzenie procesu certyfikacyjnego (informacje wstępne, rekrutacja, bilansowanie kompetencji i wydanie certyfikatów), a także podjęcie działań promocyjno-informacyjnych wśród przedsiębiorców. Organizacje wdrażające model mogą korzystać z opracowanej wcześniej dokumentacji. Zastosowanie gotowego rezultatu wiąże się z poniesieniem kosztów wypracowania metodologii (pod konkretną branżę), narzędzi i procedur, szkolenia instruktorów oraz nawiązywania kontaktów z przedsiębiorcami. Przeprowadzenie procesu egzaminacyjnego w ramach bilansowania kompetencji wymaga nakładów finansowych, których wysokość jest zależna od złożoności testu, specyfiki branży i tematu walidacji. Proces bilansowania kompetencji jest jednak znacznie tańszy niż typowy pełny cykl edukacji formalnej (wymagający organizacji szkoleń w pełnym wymiarze), ale nie stanowi dla niego konkurencji, jest uzupełnieniem dla tradycyjnych sposobów uzyskiwania dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje zawodowe.